از ابهام در پیدا شدن مشتری تا نگاهی به یک شایعه مهم/ استقلال و پرسپولیس منحل می شوند؟

به گزارش پايگاه خبري تحليلي كهگيلويه، مدت زمان زیادی است که صحبت از خصوصی سازی سرخابی های پایتخت و در ادامه واگذاری سایر باشگاه های فوتبال پرهزینه ایران به بخش خصوصی مطرح می شود اما تا به حال جامه عمل به هیچ یک از این صحبت ها پوشانده نشده است.

با روی کار آمدن دولت یازدهم بار دیگر موضوع خصوصی سازی سرخابی ها روی میز آمد دو باشگاهی که در سال های اخیر در اثر نوسانات مختلف ناشی از بی‌ثباتی مدیریتی همواره با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کرده اند و تنها در یک نمونه از ثمرات این نوسانات سکوهای آزادی کم تماشاگرترین روزهای خود را در سال‌های اخیر سپری کرده اند.

اما محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت یازدهم با تاکید بر عزم دولت بر اجرای قانون مجلس شورای اسلامی مبنی بر واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس به بخش خصوصی می گوید: برنامه جدی دولت که از مدت‌ها قبل با همکاری و همراهی خوب وزارت ورزش و جوانان آغاز شده، واگذاری دو باشگاه است و امیدوارم این اتفاق تا پایان سال رخ دهد و شرایط به گونه‌ای باشد که خریداران و بخش خصوصی با اشتیاق و رغبت در موضوع واگذاری شرکت کنند.
البته بر خلاف امیدواری سخنگوی محترم دولت در پایان سال 93 این اتفاق تحقق نیافت و از قضا خریداران و بخش خصوصی نیز هیچ اشتیاق، رغبت و استقبالی از این موضوع نکردند.

 اما عرضه سهام باشگاه‌ها به شکل شرکت‌های سهامی عام باعث می‌شود، طرفداران آنها از این طریق، باشگاه مورد علاقه خود را تقویت کنند.

باشگاه‌ها نیز با خصوصی شدن از طریق ورود به بازار سرمایه می‌توانند نسبت به اجرای اهداف خود ضمن داشتن دیدگاه اقتصادی، سرمایه‌گذاری لازم در بخش‌های اقتصادی بالاخص محصولات ورزشی را نیز انجام دهند. دستگاه‌های دولتی و خصوصی نیز می‌توانند برحسب اختیارات خود و مطابق با ضوابط قانونی، حامی باشگاه‌ها باشند.

طبق قوانین فیفا، چهار مورد بلیط فروشی، اسپانسرینگ، کپی رایت و فروش پیراهن فاکتورهای اصلی باشگاه ها برای رسیدن به خصوصی سازی است. به طور مثال قانون کپی‌رایت در کشور ما وجود ندارد و درآمدهای معمول باشگاه‌های ورزشی مطرح دنیا در ایران محقق نمی‌شود.اما هیچ یک از این موارد به طور کامل برای یک باشگاه در کشور ما فراهم نیست.

تفاوت کشورهای توسعه یافته و کشورهای در  حال توسعه 

در کشورهای توسعه یافته معمولا در جداول منابع درآمدی خود شاخصی به عنوان درآمد حاصل از ورزش را پیش بینی می‌کنند ولی کشورهای در حال توسعه به دلیل دریافت رقم ناچیزی از ورزش باید اعتباری را به صورت یارانه برای ورزش در بودجه پیشنهادی خود در نظر می‌گیرند. 
 
 در کشورهای توسعه یافته صاحبان صنایع و فعالان اقتصادی مشتاقانه و داوطلبانه با ورزش مشارکت می‌نمایند ولی در کشورهای در حال توسعه در خصوص این موضوعات رغبتی از خود نشان نمی‌دهند. 

 کشورهای در حال توسعه از جمله کشور ما که درآمد چشمگیری از جانب ورزش کسب نمی‌کنند باید برنامه‌های جداگانه‌ای برای ورزش آماتوری و حرفه‌ای تنظیم نماید. 
 
 یکی از راه کارها برای تحقق این هدف کمک به خصوصی‌سازی ورزش است. با توجه به ماده 13 قانون بودجه سال 1390 دولت مکلف است اعتباراتی را برای توسعه ورزش همگانی و قهرمانی و کمک به خصوصی‌سازی ورزش هزینه کند. 
 
 به عنوان مثال تسهیلاتی برای بنگاه‌های زود بازده، وام با سود و بهره بانکی اندک، پرداخت یارانه‌های حمایتی از سرمایه‌گذاران بخش غیر دولتی ورزش و...  

طبق تحقیقات انجام شده، 90 درصد مدیران و کارشناسان ورزش ایران با خصوصی‌سازی موافقند‌ و همگی خواستار تمرکز‌زدایی نظام اداری و حذف کارکنان غیر ماهر و فروش امکانات شده‌اند. دولت باید با واگذاری امکانات ورزشی موجب کارایی بیشتر و بهره‌وری بیشتر در حوزه ورزش شود. 

 ابهام  در  پیدا شدن مشتری  برای مزایده سوم سرخابی ها

رئیس فراکسیون ورزش مجلس در همین رابطه می گوید:‌ در سال 93،‌ بحث واگذاری‌ها از مهمترین موضوعات و چالش های جامعه ورزشی کشور بود که همچنان موفق به واگذاری آن‌ها نشدیم.

نجف نژاد اعتقاد دارد اگر مزایده سوم هم برگزار شود، کسی خواهان خرید برندهای پرسپولیس و استقلال نخواهد شد.

وی در این باره توضیح داد:‌ این یک اصل است که در زمان فروش هر جنسی بدانیم چه چیزی را می‌خواهیم واگذار کنیم و خریدار نیز باید مطلع باشد دقیقا چه جنس و کالایی را خریداری می‌کند. اما این اصل اول معامله در واگذاری استقلال و پرسپولیس رعایت نشده است. همین امر باعث شد بعد از برگزاری 2 مرحله مزایده همچنان این دو باشگاه روی دست دولت بماند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد:‌ در مزایده‌های 2 باشگاه سرخابی مشخص نیست چه چیزی قرار است واگذار شود. آیا تنها برند 2 باشگاه مدنظر است یا مدیریت نیز واگذار می‌شود؟ همچنین تعیین نشده که املاک باشگاه‌ها نیز در اختیار خریدار قرار گیرد یا خیر.

نماینده مردم بابلسر اظهار داشت:‌ حتی مشخص نیست املاک باشگاه‌ها با سند است یا تنها اسم آن‌ها به عنوان املاک و دارایی‌های استقلال و پرسپولیس در نظر گرفته می‌شود. این مسائل در واگذاری شفاف بود، شاید کسی برای خرید پای مزایده می‌آمد.

 پای معاون رئیس‌جمهوری در میان است؟

به نظر می‌رسد واگذاری پرسپولیس و استقلال به شرکت‌های خودروسازی، مساله‌ای است که از سوی اهالی فدراسیون فوتبال و البته برخی افراد دولتی مطرح شده است. در همین راستا امیررضا واعظ آشتیانی، مدیرعامل اسبق باشگاه استقلال به خبرگزاری فارس می‌گوید: «چیزی که از اول واضح و روشن بود این است که دولت قصد واگذاری این دو باشگاه به شخص خصوصی چه در قالب حقیقی و حقوقی را ندارد و تلاش بر این است که این دو تیم در سیستم دولت دست به دست شوند.

به ظاهر سایپا و ایران‌خودرو شرکت خصوصی هستند اما در واقع سهام آنها به شرکت‌های اقماری یا شرکت‌هایی که از دولت ارتزاق می‌کنند اختصاص دارد. جای تعجب دارد که چنین اتفاقی قرار است رخ دهد. براساس برداشت‌ها و شنیده‌هایی که از این مساله دارم اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری به واسطه افرادی مثل محمود اسلامیان، نایب رئیس اول فدراسیون فوتبال به دنبال انجام این کار هستند. اسلامیان اولین کسی بود که این مساله را مطرح کرد. او تفکر جهانگیری را بیان کرده است.»

واعظ البته زیاد از چنین پیشنهادی استقبال نمی‌کند: «اگر قرار است این دو باشگاه به سایپا و ایران‌خودرو واگذار شوند و اگر می‌گوییم این دو شرکت خصوصی هستند، طبیعتا باید سهامداران آنها نسبت به این اقدام اعتراض کنند چراکه 290 میلیارد تومان پول هزینه خرید یکی از این دو باشگاه است و در کنار آن سالانه باید 30 میلیارد تومان برای این مجموعه هزینه کنند. این اتفاق در شرایطی می‌افتد که هیچ‌کدام از این دو تیم سودی ندارند پس این دو شرکت دچار زیان می‌شوند.

اگر هم ادعا می‌کنند این دو شرکت دولتی یا شبه‌دولتی هستند، این اقدام را نباید خصوصی‌سازی بنامیم بلکه باید بگوییم دو باشگاه را در دولت دست به دست کردیم.» آشتیانی با اشاره به بدهی‌های این شرکت‌های خودروسازی، واگذاری پرسپولیس و استقلال به آنها را «قوز بالای قوز» می‌خواند. او همچنین زیاد به اصل اراده دولت برای واگذاری خوش‌بین نیست: «تا به اینجا که بحث خصوصی‌سازی را رصد کردم متاسفانه پارادوکس‌های زیادی در صحبت‌های متولیان این امر مشاهده کردم. یک روز اعلام می‌شود برند یا شرکت فروخته می‌شود و روز دیگر بحث اجاره و... مطرح می‌شود.

شخصا به گفتمان‌هایی که در این ارتباط بیان می‌شود امیدی ندارم. مجلس تصمیمی گرفته و دولت هم نمی‌داند باید چه کاری انجام دهد و این تناقضات مایه تاسف است. به‌طور مثال یکی از معاونان سابق خصوصی‌سازی اعلام کرده اگر پرسپولیس یا استقلال 10 میلیون هوادار داشته باشند، اگر به آنها بگوییم 10 هزار تومان پول به حساب باشگاه بریزند میلیاردها تومان جمع‌آوری می‌شود. اگر این نگاه وجود دارد چرا دولت این کار را انجام نمی‌دهد.

انحلال سرخابی‌ها قبل از واگذاری منتفی است

  رئیس سازان خصوصی سازی درباره انحلال این دوباشگاه می گوید: هیات واگذاری قید مزایده اول، دوم و سوم برای ما نداشت اما قید آنها فروش برند به اضافه ورزشگاه و ساختمان مرکزی فروخته شده و سپس این دو باشگاه منحل شود.

قاعدتا وقتی لیگ شروع می‌شود، تا پایان لیگ کسی علاقه ندارد دست به ترکیب باشگاه‌ها بزند، به همین دلیل علاقمندیم قبل از آغاز فصل آینده برند این دو باشگاه فروخته شود زیرا در اواسط فصل نمی‌توان برند را واگذار کرد و در اینصورت استفاده از برند به فصل آینده موکول می‌شود که این بحث مدیریتی است نه مصوبه‌ای.

رئیس سازمان خصوصی سازی در پایان گفت: اگر مزایده سوم هم احیانا با استقبال همراه نشود، ممنوعیتی برای مزایده‌های چهارم و پنجم و ... نداریم. تازمانیکه برند واگذار نشود، اصولا وظیفه‌ای برای انحلال دو باشگاه نداریم. ابتدا باید دو برند واگذار شده و استقلال و پرسپولیس مالک پیدا کند، سپس این دو باشگاه منحل شود؛ لذا هواداران نگران نباشند زیرا بحث انحلال قبل از واگذاری برند دو باشگاه منتفی است.

به هر حال،باید گفت زمانی که بالای 10 میلیون از مردم که هواداران و طرفداران سرخابی‌ها هستند با ورود این دو تیم به بخش خصوصی خوشحال می‌شوندباید مسئولان با دقت بیشتری مزایده‌ها را برگزار و حمایت قابل ملاحظه‌ای از سرمایه‌دار کنند که به نظر می سرد تا این لحظه بدین شکل نبوده است.

دانا