معدن‌نیترات ظرفیتی برای زدودن گرد محرومیت از دیشموک

کهگیلویه و بویراحمد با داشتن یک درصد مساحت کشور و داشتن معادن زیاد و حتی چاه‌های متعدد نفت و گاز یکی از استان‌های مستعد در زمینه سرمایه‌گذاری است، اما نگاه کوچک به سرمایه‌های عظیم این استان باعث شده که از قطار توسعه این سرزمین پر مستعد عقب بیفتد.

اقلیمی خاص با ظرفیت‌های بیشمار

کهگیلویه و بویراحمد به دو منطقه سردسیری و گرمسیری تقسیم شده که هرکدام باتوجه‌به اقلیم خاص دارای معادن بی‌شماری بوده که می‌توان به معادن پر رونق نیترات و سدیم در منطقه کهگیلویه اشاره کرد.

در همین زمینه باید بدانیم که کهگیلویه بزرگ ذخایر معادنی زیادی دارد که برخی از آنها هنوز به بهره‌برداری نرسیده‌اند و برخی از این معادن نیز محل غارت و چپاول شده و مردم از آن بهره‌ای نبرده‌اند.

وقتی از معادن فقط خاک و دود نصیب مردم می‌شود

از جمله معادنی که امروز در کهگیلویه بزرگ به‌عنوان یک معدن خاص در کشور از آن یاد می‌شود معدن بوکسیت سر فاریاب بوده که فقط خاک و آلودگی‌های آن نصیب مردم شده، معدنی که به گفته برخی از کارشناسان یک معدن بی‌بدیل در جنوب کشور است و به گفته برخی دیگر این معدن بوکسیت ندارد و نمی‌توان روی آن سرمایه‌گذاری کرد.

در همین راستا باید بدانیم که بهمن سال ۱۳۷۹ بود که خبر کشف نخستین معـدن پتاسیم ایران با ذخیره‌ای افزون بر یک میلیون تن و عیار متوسط چهاردرصدی در این استان اعلام شد.

این معدن توسط وزارت صنایع و معادن وقت کشف و از طریق رسانه‌ها درباره وجود ماده کمیاب نیترات پتاسیم لیراب به مردم و جامعه اطلاع‌رسانی شد از آن زمان مردم منتظر بهره‌برداری و سود حاصل از این طرح معدنی ارزشمند بوده و هستند.

معادن؛ ظرفیتی برای زدودن گرد محرومیت از رخسار کهگیلویه بزرگ

سال‌های زیادی است که در خصوص راه‌اندازی و استخراج معدن نیترات دیشموک یکی دیگر از بخش‌های کهگیلویه بزرگ امیدواری‌های زیادی به مردم داده شده و بارها رسانه‌ها به این موضوع پرداخته‌اند و در یک سال اخیر نیز چندین گزارش درباره این معدن در رسانه‌ها منتشر شده است، اما گویی طالع نحس این سرزمین با محرومیت گره‌خورده است و حتی سرمایه‌گذاری نمی‌خواهد این سرمایه معدنی را به سرانجام برسد.

معدنی که ارزشش امروز بیشتر از طلاست، اما باید دانست که این مواد معدنی چگونه باید به دست مصرف‌کننده برسد و چگونه باید برداشت از آن را به جایی ببرد.

دو دهه از کشف معدن نیترات گذشت

حتی بعد از دو دهه همچنان خبری از بهره‌برداری از این معدن کمیاب نیست، هرچند از سال ۱۳۸۰ تاکنون صحبت از کشف نیترات در این منطقه شده و مسئولان زیادی از این معدن بازدید کرده‌اند و هر کدام به نحوی خبر از بهره‌برداری و یا توسعه و سرمایه‌گذاری آن را علنی کرده، اما بعد از سال‌ها همچنان خبری از سرمایه‌گذاری، توسعه اشتغال و یا توسعه آن به گوش نمی رسد.

باید بدانیم که نخستین ذخیره معدنی نیترات کشور در بخش محروم دیشموک کهگیلویه و بویراحمد واقع شده و بهره برداری از معدن نیترات در این منطقه کمتر توسعه یافته، زندگی مردم این مناطق را متحول می کند اما بهره برداری از این معدن از سال های گذشته همچنان در پیچ و خم وعده ها باقی مانده اند.

امروز کشورهای آمریکا، چین و شیلی دارای بیشترین ذخیره ماده معدنی راهبردی نیترات در جهان هستند، این کانسار از عنصر شیمیایی سفید ید با عیار ۳۵۰ پی‌پی‌ام نیز برخوردار است که در بخش کشاورزی و صنعت بخصوص دامپروری و بهداشت کاربرد فراوانی دارد.

رویایی بهره برداری از معدن دیشموک به کجا رسید

حال ازقرارمعلوم قرار بود در معدن نیترات بخش دیشموک بیش از ۴۰۰ نوع مشتقات تولید شود اما اینک بازدید از محل معدن نیترات دیشموک نشان‌دهنده این است که حتی جاده دسترسی هم ندارد و مردم این دیار از وعده‌های مسئولان مربوطه دلسرد شده‌اند.

این طرح یکی از پروژه‌های آینده‌دار برای استان کهگیلویه و بویراحمد و حتی کشور ایران است اما هنوز اقدام قابل‌توجهی در این منطقه انجام نشده است.

طبق نظر کارشناسان، توسعه و افزایش تولید مواد معدنی و احداث صنایع تبدیلی و فراوری می‌تواند ایران را به قدرت صنعتی دنیا تبدیل کند و ضمن ارتقای سرانه اشتغال کشور، نفع این بخش به‌صورت مستقیم بر زندگی مردم می‌رسد و به‌ویژه در مناطق معدنی اثرگذار خواهد بود.

سخنان ضد و نقیض در مورد یک معدن استراتژیک

بهره‌برداری‌نکردن از این معدن باعث برخی سخنان ضدونقیض دراین‌رابطه شده و حتی به گفته ابطحیان رئیس خانه معدن کهگیلویه و بویراحمد که با رسانه‌ها صورت‌گرفته است، وی گفته است، در این معدن نیترات وجود ندارد، و این معدن اندیس است، یعنی اینکه ارزش اقتصادی ندارد.

وی افزوده است: آن چیزی که در رسانه‌ها گفته می‌شود واقعاً وجود ندارد، متأسفانه بخشدار دیشموک هم درباره آن اظهارنظر کرده است، مطمئن باشید اگر این معدن ارزش اقتصادی داشت تاکنون راه‌اندازی شده بود.

این معدن نیترات ندارد؟!

ابطحیان با صراحت تأکید کرده است: در این معدن خفاش‌ها زندگی می‌کنند، و جایی که خفاش زندگی می‌کند تا حدودی نیترات وجود دارد، ولی این در حد اندیس معدن است، هیچ‌گونه ارزش اقتصادی ندارد. معدن یعنی مجموعه‌ای که ذخیره مواد معدنی‌اش در حدی باشد که ارزش استخراج داشته باشد.

با این منوال باید این‌گونه بگوییم که سال‌های زیادی است که بخش دیشموک در شهرستان کهگیلویه به دلیل نبود امکانات و زیرساخت‌های لازم، محرومیت را با خود به یدک می‌کشد و اگرچه در ۴۰ سال از عمر انقلاب اسلامی، برای ایجاد زیرساخت‌ها تلاش‌های فراوانی صورت‌گرفته اما خدمات انجام شده در میان عمق محرومیت این مناطق گم شده است.

نیاز به سرمایه گذار داریم

عمده معادن استان شامل سیمان، مرمریت، آهک، گچ، سنگ لاشه، مارن، شن، ماسه، فسفات، بوکسیت و سلستین است.

براساس اطلاعات سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد، این استان از ظرفیت‌های بالایی در زمینه معدن برخوردار است و نیاز به سرمایه‌گذاری برای شکوفاشدن ندارد. حدود ۳۰ درصد از صادرات استان در حوزه معادن است.

بخش دیشموک یکی از بخش‌های محروم استان کهگیلویه و بویراحمد است. دیشموک ۱۰۴ روستا دارد که از این تعداد ۷۴ روستا دارای سکنه هستند و مابقی تنها در تابستان و بهار دارای سکنه می‌شود، همچنین ۳۸ روستا در این بخش دارای دهیاری‌اند. ۱۶ هزار نفر در روستاهای بخش دیشموک سکونت دارند و بالغ بر ۲۸ هزار نفر در بخش و شهر دیشموک ساکن هستند.

انتهای خبر/