مخالف مسکن مهر در مسیر وزارت راه!؟

انتخاب وزیر راه و شهرسازی یک رویداد مهم در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های کلان کشور است. این وزارتخانه نه تنها مسئولیت تأمین زیرساخت‌های حمل و نقل و مسکن را بر عهده دارد، بلکه نقش ویژه‌ای در توسعه پایدار شهری و روستایی نیز ایفا می‌کند. در این راستا، دولت چهاردهم باید با انتخاب‌ آگاهانه به چالش‌ها و مسائل پیش روی این حوزه پاسخ دهد و راهکارهایی برای بهبود شرایط موجود ارائه نماید.

براین اساس کمیته انتخاب وزیر راه و شهرسازی دولت چهاردهم، 10 نفر را برای تصدی این پست معرفی کرده است که در این میان، عباس آخوندی، پیروز حناچی و فرزانه صادق مالواجرد به ترتیب بیشترین امتیاز یا رای را در کارگروه انتخاب وزیر راه و شهرسازی کسب کرده‌اند.

بعد از این سه نفر، محسن هاشمی، محمد سالاری، محمد اسلامی، محسن پورسیدآقایی، عبدالکریم حسین‌زاده، هوشنگ بازوند، سعید محمدزاده افرادی هستند که واجد صلاحیت برای تصدی مسوولیت وزارت راه و شهرسازی شناخته شده‌اند.

بررسی سوابق و عملکرد سه گزینه اصلی وزارت راه وشهرسازی 

عباس آخوندی

براساس نتایج غیرمنتظره رای‌گیری، عباس آخوندی به عنوان نفر نخست در لیست کاندیداهای وزارت راه و شهرسازی معرفی شده است. او در سال 1336 در نجف اشرف متولد شد.

آخوندی پیشتر از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به عنوان وزیر راه و شهرسازی فعالیت کرده است. متاسفانه، ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که عملکرد او در این دوره از سوی بسیاری از مردم ضعیف و غیرقابل قبول ارزیابی شده است. ناتوانی در تولید مسکن کافی، عدم کارآمدی در مدیریت خانه‌های خالی و هم‌چنین مشکلات در تنظیم بازار مسکن، از جمله انتقاداتی است که به کارنامه وی وارد شده است.

با توجه به سوابق غیرقابل قبول آخوندی، می‌توان با قاطعیت بیان کرد که او در طول مدت وزارت خود، به جای ایجاد فرصت‌های اقتصادی، ظرفیت‌های بالقوه برای رشد اقتصادی را با بی‌تدبیری خود هدر داده است. در شرایطی که اقتصاد ایران به رشد و اشتغال زایی درون‌زا نیازمند است، آخوندی مانع از دستیابی به این اهداف مهم شد. در حالی که او می‌توانست با تولید سالانه حداقل یک میلیون و هشتصد تا دو میلیون واحد مسکونی، رشد اقتصادی دورقمی را برای کشور رقم بزند، اما در این زمینه نیز غفلت کرد. وی در آن زمان افتخار خود را عدم افتتاح حتی یک مورد از واحدهای مسکن مهر می دانست.

ناتوانی آخوندی در مدیریت خانه‌های خالی نیز فشار زیادی بر بخش مسکن کشور وارد آورد. بررسی تجربیات کشورهای موفق در تامین مسکن نشان می‌دهد که ابزارهایی نظیر مالیات بر خانه‌های خالی و مالیات بر خانه‌های دوم و دیگر املاک، به عنوان ابزارهایی کارآمد تحت مدیریت بازار مسکن بهره‌وری داشته‌اند. اما بی‌کفایتی آخوندی در این زمینه و عدم توانایی او در مدیریت این حوزه بیش از پیش نمایان است، به نحوی که او حتی از پیش‌برد کوچک‌ترین اقدام برای تصویب قانون مالیات بر خانه‌های خالی سرباز زد.

سوءمدیریت آخوندی به حدی بود که با هر سال افزایش میزان وام مسکن و کاهش نرخ بازپرداخت، تنها موجب تحریک تقاضا شد. این واقعیتی بدیهی است که در اقتصاد، زمانی که تقاضا افزایش یابد و عرضه به میزان کافی پاسخگو نباشد، نتیجه‌ای جز افزایش قیمت نخواهد داشت و در این مورد به وضوح دیده می‌شد که آخوندی هرگز به این اصل اقتصادی توجهی نداشت. کارنامه او نشان می‌دهد که با جلوگیری از عرضه و تولید مسکن و تحریک تقاضا به همراه ناتوانی در مدیریت سوداگری، بازار مسکن را به حال خود رها کرده و کشور را با چالش‌های جدی مواجه کرده بود.

پیروز حناچی

پیروز حناچی، متولد سال 1343 است. او مدرک کارشناسی ارشد معماری خود را از دانشگاه تهران دریافت کرده و سپس دکترای تخصصی خود را در حوزه معماری، مرمت شهری و باززنده‌سازی شهرهای تاریخی نیز از همین دانشگاه اخذ نموده است.

حناچی در تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۹۷ به عنوان شهردار تهران منصوب شد قبل از این سمت نیز به‌عنوان معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران و در دولت یازدهم، معاون شهرسازی و معماری و دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی، عباس آخوندی، فعالیت کرده بود.

گفته می شد وی در روزهای پایانی فعالیت خود و در حالی که کمتر از ۵۰ روز به عمر کاری خویش در شهرداری تهران داشت با ایجاد تعهدات جدید مالی سعی داشت تا خزانه شهرداری را خالی تحویل شهردار بعدی دهد.

پیروز حناچی اگرچه فردی آکادمیک بود اما عملگرا نبود و در آخر هرگز نتوانست نام نیکی از خود در شهرداری تهران بر جای بگذارد. وی که وزیدن باد را چاره رفع آلودگی کلان شهر تهران میدانست برای دیگر طرح های خیالی دیگرش نیز همین اندازه بی برنامه بود. 

البته ناگفته نماند که طرح هایی همچون پادگان 06 ، ماجرای باغ ولنجک، نوسازی بافت های فرسوده، زباله سوز های اهدایی پکن و موارد اینچنینی در زمان تصدی ایشان یا به سرانجام نرسید و یا تعین تکلیف نشد و یا در نهایت برای اذهان عمومی روشن نگردید.

فرزانه صادق مالواجرد

فرزانه صادق مالواجرد، متولد سال 1355 و فارغ تحصیل رشته شهرسازی یکی از گزینه‌های مطرح برای تصدی وزارت راه و شهرسازی است. وی در ۲۷ دی ماه ۱۳۹۷ توسط محمد اسلامی وزیر اسبق به سمت معاون شهرسازی و معماری منصوب شد و سال پیش در پی انتشار نامه هایی از ایشان در کمیسیون ماده 5 از سمت معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی کنار رفت.

فرزانه صادق مالواجرد پس از برکناری از سمت معاونت شهرسازی و معماری در مرداد ماه 1402 از سوی مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی کنونی به عنوان مشاور در امور شهرسازی و معماری منصوب شد. وی پیش از آن نیز از مدیران کل این معاونت بوده و دبیری شورای عالی شهرسازی و معماری ایران را نیز در کارنامه کاری خود دارد.

 در پی بیانات مقام معظم رهبری در نشست با نمایندگان مجلس شورای اسلامی، موضوع انتخاب وزرای کارآمد و متعهد به جمهوری اسلامی بیش از پیش اهمیت یافته است. مقام معظم رهبری بر ویژگی‌ها و معیارهای ضروری برای افرادی که قرار است در عرصه‌های اقتصادی، فرهنگی، و سازندگی کشور مسئولیت‌های کلیدی را بر عهده بگیرند، تأکید کردند. این ویژگی‌ها شامل امانت‌داری، صداقت، تقوا، و تعهد عمیق به اصول جمهوری اسلامی است.

یکی از نکات محوری در بیانات مقام رهبری، ایمان و نگاه مثبت به آینده است. ایشان تصریح فرمودند که افرادی که به افق‌های تاریک می‌نگرند و اعتقاد دارند که عملی امکان‌پذیر نیست، نمی‌توانند بار مسئولیت‌های سنگین را بر عهده بگیرند. این بیان نشان‌دهنده اهمیت خودباوری در مدیریت و تصمیم‌گیری‌های کلیدی است.

همچنین، برای مدیران و وزرای منتخب، عدم برخورداری از سابقه سوء، اشتهار به صداقت و پاکدستی و نگرش ملی از دیگر معیارهای ضروری به شمار می‌رود. این ویژگی‌ها علاوه بر اینکه ثبات و اعتماد عمومی را به همراه دارند، به بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی کمک خواهند کرد.

انتخاب درست وزرا یک مسئولیت مشترک میان رئیس‌جمهور و مجلس است. این همکاری و هم‌افزایی در انتخاب افراد می‌تواند به یک کابینه کارآمد و مؤثر منجر شود. بنابراین، دقت و بررسی عمیق در انتخاب نهایی وزرای پیشنهادی ضروری به نظر می‌رسد، به‌ویژه در زمینه وزارت راه و شهرسازی که تأثیر مستقیمی بر زیرساخت‌های کشور دارد.

به‌طور کلی، انتخاب وزیری با تجربه و کارآمد نه تنها می‌تواند به بهبود شرایط کنونی کمک کند، بلکه به ایجاد یک چشم‌انداز روشن برای توسعه کشور و مدیریت بهینه شهرها منجر خواهد شد. این انتخاب می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌دهی به آینده راه و شهرسازی کشور ایفا کرده و مسیر پیشرفت را هموار سازد.

منبع:راه دانا