مهرداد حسنجانی از جانبازان دفاع مقدس در تشریح خاطرات خود از جنگ در ایام ماه مبارک رمضان در به خبرنگار ایثار و شهادت ایرنا گفت: دیدن صحنه به شهادت رسیدن رزمندگان با زبان روزه در آن گرمای جانفرسای جنوب برای ما بسیار سخت و دردناک بود. 

وی گفت: در سال‌های ۱۳۶۳ و ۱۳۶۴ که ماه رمضان در فصل تابستان قرار گرفته بود و شدت گرما در جنوب کشور دو چندان شده بود شرایط برای رزمندگان بسیار سخت بود چراکه آنان ناگزیر بودند با زبان روزه ادوات جنگی را به مناطق عملیاتی حمل کنند، سنگر بسازند و با دشمن نبرد کنند.

 رزمندگان دفاع مقدس به مباحث دینی بسیار پایبند بودند، آنها عموما سعی می‌کردند روزه بگیرند مگر اینکه از دفتر حضرت امام خمینی (ره) برای انجام عملیات رمضان فتوا اعلام می شد که روزه در این شرایط برای رزمندگان واجب نیست.

حسنجانی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه هوا بسیار گرم بود و وسیله خنک کننده وجود نداشت، همزمان با آماده شدن برای انجام عملیات ها پاتک های ایزایی (عملیات های کوچک) از سوی دشمن صورت می گرفت، ما باید به پاتک دشمن پاسخ می دادیم اما هیچکدام از این محدودیت ها و سختی ها باعث نمی شد نماز و روزه رزمندگان ترک شود شاید به همین دلیل است که به دفاع مقدس، جنگ حق علیه باطل می‌گویند.

آداب ماه رمضان در جبهه

این رزمنده دفاع مقدس که بیش از ۴۰ ماه در جبهه های جنگ بوده و دارای ۲۵ درصد جانبازی است، در خصوص آداب ماه رمضان در جبهه توضیح داد: نگهبانان رزمنده ای که در سنگرها بیدار بودند دیگران را برای خوردن سحری از خواب بیدار می‌کردند، دورهمی به خاطر گلوله باران ممکن نبود. در تاریکی بدون مختصر نوری که از چراغ قوه ساطع می‌شد هر کس تکه ای نان خشک که به نان ترکشی معروف بود با آب یا اگر کنسرو لوبیا موجود بود، می خوردیم.

حسنجانی با بیان اینکه در جبهه آب برای خوردن به سختی با تانکر تامین می شد، گفت: اگر برای اقامه نماز صبح یا ظهر شرایط مناسب بود یک نمازه جماعت سه یا چهار نفره برپا می‌کردیم تا بتوانیم از فضیلت آن بهره مند شویم. چرا که برگزاری نماز جماعت با تعداد افراد بیشتر امکان پذیر نبود و ممکن بود دشمن حمله کند و همه رزمندگان با هم به شهادت برسند.

وی افزود: بعد از اذان مغرب و عشاء نیز رزمندگان پس از خواندن نماز در سنگر با خرما و یک لیوان آب و یا با کنسرو بادمجان و قرمه سبزی افطار می کردند. رزمندگانی هم که نگهبان بودند در همان مکان پست خود چیزی می خوردند.

برگزاری ماه رمضان در کردستان با معنویت بیشتر 

این رزمنده دفاع مقدس گفت: به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن مناطق جنوب در سطح مسطح، نیروهای هر دو طرف به هم اشراف داشتند و تحرکات به خوبی دیده می شد. به همین دلیل نمی‌توانستیم آداب ماه رمضان را به نحو احسنت به جا بیاوریم اما مناطق جنگی کردستان در دل کوه ها واقع شده بود و به خاطر بالا بودن امنیت امکان برگزاری دورهمی برای قرائت قرآن و  خواندن دعا فراهم بود و شرایط معنوی بهتری ایجاد می شد.

رزمنده ایرانی موقع اذان به دشمن شلیک نکرد

حسنجانی بیان کرد: موقع اذان صبح، مغرب و عشاء حملات و شلیک های دشمن افزایش می یافت چراکه می خواستند از این موقعیت استفاده کنند و به ما بیشتر آسیب بزنند، اقدام ناجوانمردانه آنها در حالی بود که زمانی که از ایرج مشفق یکی از رزمندگان گیلانی خواسته شد با قبضه مینی کاتیوشا به سمت دشمن شکیک کند او گفت که شاید موقع اذان آنها هم باشد و کسی در حال نماز خواندن یا خوردن افطار باشد، اجازه دهید کمی زمان بگذرد بعد شکلیک می‌کنم.

وی در پایان اظهار کرد : بیان برخی از  موضوعات جنگ ایران و عراق سخت و غیرقابل باور است، نسل دفاع مقدس یک نسل منحصر به فرد از لحاظ رزم و معنویت بود که انجام اعمال واجب و مستحب را وظیفه شرعی خود می دانستند و کاستی های نظامی را از این طریق پوشش می دادند.